Reklama

Niedziela Sosnowiecka

Papieskie inspiracje

Krzysztof Chwaleba

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Na trasie VII pielgrzymki Jana Pawła II do Polski w 1999 r. znalazł się Sosnowiec, gdzie 14 czerwca na placu Papieskim Ojciec Święty spotkał się z wiernymi Zagłębia Dąbrowskiego. Przemawiając, podkreślił szczególną wartość pracy w jej ludzkim wymiarze. Człowiek powinien być traktowany jako sprawca i twórca, a nie jako narzędzie produkcji. Papież wskazał na koniczność widzenia Bożej perspektywy w ludzkim wysiłku. „Trud pracy i dzieła przeszłych pokoleń stanowią dla nas wyzwanie, aby w dalszym ciągu czynić sobie ziemię poddaną, tę ziemię, którą Stwórca nam dał w posiadanie, dał i zadał równocześnie” - mówił wówczas Jan Paweł II.

Wcześniej biskup sosnowiecki Adam Śmigielski SDB w znamiennych słowach przywitał Ojca Świętego na ziemi ludzi pracy, w „stolicy czerwonego Zagłębia, czerwonego (...) nie od nienawiści i negacji wartości religijnych i narodowych, ale czerwonego z miłości Boga i Ojczyzny”. Wypowiedź ta stała się inspiracją dla artysty z Krosna, Krzysztofa Chwaleby, do stworzenia w 2007 r. medalu upamiętniającego wizytę Papieża Polaka w Sosnowcu. Na rewersie medalu, wokół portretu Jana Pawła II znalazły się przewrotne słowa: „Sosnowiec - bastion komunizmu wita Papieża”. Twórca wprowadził ów napis z przekory wobec tradycyjnego uznawania ziemi sosnowieckiej za stolicę „czerwonego Zagłębia”.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Reklama

Medal należy do serii osiemdziesięciu dzieł Krzysztofa Chwaleby zatytułowanej „Śladami pielgrzymek Jana Pawła II po Polsce”. Prace były odlewane w brązie, w latach 2001-2009. Jest to najliczniejsza w Polsce grupa medali poświęconych Ojcu Świętemu Janowi Pawłowi II stworzona przez jednego artystę. Grawer uczestniczył w pełnym cyklu powstawania prac - od projektu komputerowego, poprzez model i odlew po ostateczną obróbkę. W Polsce tylko część medalierów pozostawia swoje piętno na każdym egzemplarzu dzieła. Większość wykonuje projekt oraz gipsowy model, który przekazuje odpowiedniemu zakładowi. Tym sposobem proces produkcji finalizuje się już bez udziału artysty, w Mennicy Polskiej w Warszawie lub w obcej firmie rzemieślniczej.

Twórca postawił sobie cel zilustrowania wszystkich wizyt Ojca Świętego Jana Pawła II w Polsce. Na awersach medali Krzysztof Chwaleba umieszczał wizerunki ołtarzy, przy których Papież odprawiał Msze św., nabożeństwa czy tylko głosił słowo do wiernych, lub też przedstawiał zarysy najbardziej charakterystycznych budowli w miejscach odwiedzanych przez Ojca Świętego. Na medalu sosnowieckim znalazł się wizerunek ołtarza zbudowanego na placu Papieskim, zaprojektowanego przez firmę AIR Jurkowscy - Architekci Sp. z o.o. Symbolika obiektu nawiązywała do charakteru regionu. Na podstawie w kształcie ściętego ostrosłupa artyści umieścili sosnę z rozwieszonym krzyżem. Było to nawiązanie do początków historii miasta - do sosnowych lasów. Wokoło ustawiono stalową ramę, która symbolizowała industrializację i przemysłowy charakter regionu. Krzyż niejako łączył i uświęcał te dwa wymiary - naturę i osiągnięcia ludzkiej pracy. Wskazywał na ideę sprawiedliwości społecznej. Nad tronem Ojca Świętego Jana Pawła II projektanci umieścili szklany dach, który miał być znakiem domu rodzinnego.

Reklama

Oryginalne w pracy Krzysztofa Chwaleby na tle polskiego medalierstwa papieskiego jest to, że nie portret Jana Pawła II jest najważniejszym motywem ikonograficznym. Istotą przedstawienia jest zarys ołtarza na awersie. Wizerunek Ojca Świętego przesunięto na rewers - odwrotną i mniej ważną stronę dzieła. Papież Polak został przedstawiony od przodu, z prawą ręką podniesioną w geście pozdrowienia.

W medalierstwie funkcjonowały dwa typy szat Ojca Świętego Jana Pawła II. W przypadku ilustrowania scen z życia codziennego Papież ubrany był w strój zwykły, składający się z białej przepasanej sutanny, pelerynki (mucetu) oraz piuski. Gdy medal odnosił się do chwil bardziej podniosłych, np. momentu sprawowania Liturgii, Ojciec Święty nosił strój pontyfikalny. Jego elementami były m.in.: ozdobny ornat, paliusz na ramionach jako symbol władzy papieskiej oraz mitra na głowie. W trakcie wizyty w Sosnowcu Papież nie odprawiał Mszy św. Wygłosił słowo do wiernych podczas prawie półtoragodzinnego spotkania z mieszkańcami Sosnowca. Krzysztof Chwaleba do ilustracji sceny wybrał więc strój zwykły, codzienny Papieża. Tym sposobem podkreślony został niejako rodzinny charakter tej wizyty.

We współczesnej sztuce medalierskiej istnieje wiele schematów ukazywania Ojca Świętego Jana Pawła II. Częste są popiersia lub półpostaci z profilu. Do rzadszych typów ikonograficznych należą przedstawienia całej sylwetki. Zupełnie unikatowe są wizerunki Jana Pawła II widzianego od tyłu. Współcześni medalierzy z dużą swobodą ilustrowali życie Jana Pawła II, podkreślając ludzki wymiar jego posługi. Znane są przedstawienia Papieża wśród dzieci, przechadzającego się w górach, czy jako starszego człowieka podpierającego się laską. Polskie medale dedykowane Ojcu Świętemu odbiegają od tradycji portretowania wcześniejszych papieży podkreślającej majestat i powagę urzędu. Są wspaniałym dokumentem jego drogi do świętości.

Podziel się:

Oceń:

2014-04-11 14:14

[ TEMATY ]

Wybrane dla Ciebie

27 grudnia - wspomnienie św. Jana, Apostoła i Ewangelisty

Adobe Stock

Dziś, 27 grudnia, Kościół obchodzi wspomnienie św. Jana, Apostoła i Ewangelisty. W tym dniu święci się wino, które podaje się wiernym do picia. Jest to bardzo stara tradycja Kościoła, sięgająca czasów średniowiecza.

Więcej ...

Wspomnienie Niepokalanego Serca Najświętszej Maryi Panny

Niedziela podlaska 24/2002

Karol Porwich/Niedziela

W sobotę po uroczystości Najświętszego Serca Pana Jezusa obchodzimy wspomnienie Niepokalanego Serca Najświętszej Maryi Panny.

Więcej ...

Zabrzmiały po latach

2025-06-28 15:56
Uroczystość odbyła się z udziałem pasterza diecezji bp. Tadeusza Lityńskiego, który przewodniczył uroczystej Mszy św. z obrzędem wybudzenia organów

Karolina Krasowska

Uroczystość odbyła się z udziałem pasterza diecezji bp. Tadeusza Lityńskiego, który przewodniczył uroczystej Mszy św. z obrzędem wybudzenia organów

W zatońskim kościele pw. Matki Boskiej Częstochowskiej, po 14 latach, na nowo zabrzmiały najstarsze organy w województwie lubuskim.

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Nowenna do Przenajdroższej Krwi Chrystusa

Wiara

Nowenna do Przenajdroższej Krwi Chrystusa

Dzisiejsza Ewangelia uchyla nam rąbka tajemnicy z życia...

Wiara

Dzisiejsza Ewangelia uchyla nam rąbka tajemnicy z życia...

Zmarła mama o. Michała Legana - kierownika Redakcji...

Kościół

Zmarła mama o. Michała Legana - kierownika Redakcji...

Wspomnienie Niepokalanego Serca Najświętszej Maryi Panny

Święta i uroczystości

Wspomnienie Niepokalanego Serca Najświętszej Maryi Panny

27 czerwca nie obowiązuje wstrzemięźliwość od...

Kościół

27 czerwca nie obowiązuje wstrzemięźliwość od...

Zmiany personalne 2025

Kościół

Zmiany personalne 2025

Watykan: Leon XIV ustanawia dwa nowe święta państwowe

Kościół

Watykan: Leon XIV ustanawia dwa nowe święta państwowe

Nowenna do Najświętszego Serca Pana Jezusa

Wiara

Nowenna do Najświętszego Serca Pana Jezusa

#LudzkieSerceBoga: Poznaj Serce Jezusa, tak bliskie...

Kościół

#LudzkieSerceBoga: Poznaj Serce Jezusa, tak bliskie...