Reklama

Rodzina

Rodzina w Polsce (statystyki)

Adobe Stock

W najbliższą niedzielę, 31 grudnia obchodzimy w Kościele Niedzielę Świętej Rodziny. Dane na temat rodzin w Polsce nie wyglądają niestety zbyt optymistycznie. Spada liczba małżeństw i liczba dzieci. Przybywa ludzi starszych. Ponad 1/5 Polaków mieszka samotnie. Coraz mniej jest małżeństw sakramentalnych. Dane na ten temat znaleźć można zarówno w opracowaniach Głównego Urzędu Statystycznego, jak i w raportach Instytutu Statystyki Kościoła Katolickiego.

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Ponad 1/5 Polaków mieszka samotnie. Najwięcej jest gospodarstw dwuosobowych. Co trzecie z nich składa się wyłącznie z osób starszych - powyżej 60 roku życia. Zdecydowana większość gospodarstw domowych tworzonych jest przez rodziny. Rodzin w Polsce jest ponad 10,5 mln. Połowa z nich to rodziny z dziećmi. Najczęstszy typ polskiej rodziny to małżeństwo z dziećmi. Niemal co czwarta rodzina tworzona jest przez samotnego rodzica z dzieckiem lub dziećmi. Ponad 4 mln. rodzin to rodziny z jednym dzieckiem. Niemal 3 mln. rodzin wychowują dwoje dzieci. Liczba rodzin wielodzietnych spada. Spada też liczba zawieranych małżeństw. W 2022 r. zawarto o ok. 80 tys. małżeństwo mniej niż 10 lat wcześniej. Małżeństwa sakramentalne zawarte w Kościele katolickim to ok. połowy wszystkich zawartych w 2022 r. związków małżeńskich.

Gospodarstwa domowe

Według danych z Narodowego Spisu Powszechnego (NSP) przeprowadzonego w 2021 r. w Polsce jest 12 516 459 gospodarstw domowych. Przez gospodarstwo domowe rozumie się wszystkie osoby mieszkające w jednym mieszkaniu, niezależnie od tego, czy są ze sobą spokrewnione czy też niespokrewnione. W stosunku do 2011 r. nastąpił spadek ich liczby o nieco ponad 1 tysiąc.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Zdecydowana większość - niemal 8,5 mln. to gospodarstwa domowe w miastach. Na wsi ta liczba wynosi ok. 4 mln.

Reklama

W latach 2011-2021 nieznacznemu zmniejszeniu uległa przeciętna liczba osób w gospodarstwach domowych - do poziomu 2,99 w 2021 roku (w 2011 r. - 3,05 osoby).

W ciągu ostatnich 10 lat zmniejszyła się liczba najmniejszych i największych gospodarstw domowych. W 2011 r. gospodarstwa jednoosobowe stanowiły ok. 25,5 proc. wszystkich. W 2021 r. jest to ok. 22, 5 proc. Jeśli chodzi o gospodarstwa pięcioosobowe i większe w 2011 r. było ich ok. 19 proc. w 2021 r. - ok. 17 proc. Liczne gospodarstwa domowe wciąż dominują na wsi lecz obserwowalny jest bardzo wyraźny spadek ich liczby.

Najwięcej jest w Polsce gospodarstw dwuosobowych - co czwarte gospodarstwo domowe liczy tyle właśnie osób. Gospodarstwa trzy i czteroosobowe stanowią odpowiednio 19 i 16 proc. ogółu. Gospodarstwa dwuosobowe dominują we wszystkich województwach, poza mazowieckim, gdzie nieznacznie więcej jest jednak gospodarstw jednoosobowych oraz małopolskim z nieznaczną przewagą gospodarstw pięcioosobowych i większych a także podkarpackim, gdzie przewaga gospodarstw najliczniejszych jest znaczna. Prawie co czwarte gospodarstwo domowe w województwach: mazowieckim, łódzkim oraz dolnośląskim to gospodarstwo jednoosobowe.

Aż 30 proc. wszystkich gospodarstw domowych w Polsce to takie, w skład których wchodzi osoba starsza, powyżej 60 roku życia. W stosunku do 2011 r. widoczny jest także wzrost (o 6 proc.) liczby gospodarstw domowych tworzonych wyłącznie przez osoby starsze. To obecnie 22,3 proc.

Co trzecie gospodarstwo domowe dwuosobowe w Polsce składa się wyłącznie z osób starszych.

Reklama

Ok. 72 proc. wszystkich gospodarstw domowych tworzonych jest przez co najmniej jedną rodzinę (w ramach której istnieje więź małżeńska lub partnerska między kobietą i mężczyzną lub więź między rodzicami i dziećmi). Ok. 27 proc. to gospodarstwa nierodzinne.

Większość gospodarstw domowych (ponad 60 proc.) stanowią gospodarstwa jednorodzinne. Gospodarstwa dwurodzinne to ok. 9,5 proc. Gospodarstwa obejmujące trzy lub więcej rodzin stanowią ok. 1,3 proc. wszystkich i występują głównie na wsi.

Rodziny w Polsce

W ramach NSP w 2021 r. wyodrębniono następujące typy rodzin: małżeństwo bez dzieci lub z dzieckiem (dziećmi), związki niesformalizowane bez dzieci lub z dzieckiem (dziećmi), a także samotny rodzic z dzieckiem (dziećmi). Przez dziecko rozumie się osobę mieszkającą z rodzicem niezależnie od wieku pod warunkiem, że w tym gospodarstwie domowym dziecko nie tworzy rodziny z inną osobą (współmałżonkiem lub własnymi dziećmi).

Według wyników NSP 2021 r. wyodrębnionych zostało 10 618 535 rodzin zamieszkałych w 12 516 459 gospodarstwach domowych. W ciągu minionej dekady liczba rodzin w Polsce zmniejszyła się o 354012 tj. o 3,2 proc. Spadek ten dotyczy przede wszystkim rodzin w miastach. Na wsi obserwuje się niewielki wzrost, głównie w związku z przemieszczaniem się rodzin do gmin podmiejskich wokół dużych miast.

Reklama

W porównaniu z wynikami NSP z 2011 r. znacznie obniżyła się liczba małżeństw (zarówno z dziećmi, jak i bez dzieci). W 2011 r. małżeństw było ok. 8,1 mln. co stanowiło ok. 74 proc. ogółu rodzin. W 2021 r. ta liczba spadła o ok. milion do ok. 7,1 mln, co stanowi ok. 67 proc. ogółu rodzin. W ciągu minionej dekady ok. trzykrotnie wzrosła liczba związków nieformalnych. W 2011 było ich ok. 300 tys., co stanowiło ok. 3 proc. rodzin. Dziesięć lat później już niemal 900 tys. - 8 proc. ogółu rodzin.

Najczęstszy typ rodziny w Polsce to małżeństwo z dziećmi. W 2021 r. rodzin takich było 4, 6 mln. i stanowiły prawie 44 proc. ogółu rodzin. W porównaniu z 2011 r. liczba małżeństw dziećmi zmniejszyła się niemal o 800 tys. (14,5 proc.).

Ponad 63 proc. związków niesformalizowanych ( od. 0,5 mln.) to pary z dziećmi.

Niemal co czwarta rodzina tworzona jest przez samotnego rodzica z dzieckiem lub dziećmi. W 2021 było ok. 2,5 mln. takich rodzin, tworzonych w 85 proc. przez samotne matki. Samotne ojcostwo to rzadki typ rodzin aczkolwiek w ciągu minionej dekady liczba takich rodzin wzrosła o ok. 13 proc. do niemal 400 tys.

Rodziny niepełne najczęściej ( w 65 proc. ) mieszkają w miastach, choć od 2011 r. nastąpił wzrost o 6 proc. liczby takich rodzin na wsi.

Rodziny (różnych typów) z dziećmi stanowią 49,2 proc. wszystkich rodzin. Według wyników spisu w 2021 roku największy udział takich rodzin odnotowano w województwach podkarpackim, małopolskim i wielkopolskim (nieco ponad 50 proc.). Najmniej rodzin z dziećmi zamieszkuje w województwie dolnośląskim, łódzkim i zachodniopomorskim (po ok. 45 proc.).

Reklama

W 2021 r. ponad połowa (54 proc. ) rodzin posiadała 1 dziecko, ponad 1/3 rodzin - 2 dzieci. W stosunku do ostatniego spisu liczba takich rodzin nieznacznie się zwiększyła. Zmalała natomiast - zarówno w mieście jak i na wsi - liczba rodzin z trójką lub większą liczbą dzieci. W 2021 r. takich rodzin było ok. 830 tys., o prawie 180 tys. mniej niż w 2011 r. Rodziny takie stanowią ok. 10 proc ogółu rodzin.

W tym kontekście warto też wspomnieć, iż kobiety później decydują się na macierzyństwo (średni wiek urodzenia przez kobietę pierwszego dziecka w 2021 r. wynosił 28,5 roku a w 2011 r. - 26,6 roku). Obserwowalny jest też spadek liczby urodzeń.

Wśród rodzin z dziećmi prawie 62 proc. posiadało na utrzymaniu dzieci w wieku do 24 lat. Wśród tej zbiorowości największą grupę (66 proc.) stanowiły małżeństwa, a następnie samotne matki, których udział stanowił ponad 21 proc. ogółu rodzin z dziećmi do lat 24 na utrzymaniu. W 2021 r. w strukturze rodzin z dziećmi do 24 lat na utrzymaniu te z 1 dzieckiem stanowiły nieco ponad 50 proc., z 2 dzieci - niemal 40 proc., z trojgiem - niemal 9 proc., a z czwórką lub większą liczą dzieci - ponad 2 proc.

Małżeństwa

Z rocznika demograficznego GUS wynika, że w 2022 r. zawarto ponad 155 tys. małżeństw natomiast ponad 230 tys. małżeństw przestało istnieć. Przyczyną rozwiązania małżeństwa w 170 tys. przypadków była śmierć jednego ze współmałżonków. Ponad 60 tys. małżeństw zakończyło się rozwodem.

Dla porównania - w 2010 r. zawarto niemal 230 tys. małżeństw, a w tym samym roku rozwodem zakończyło się ok. 61 tys. W 1990 r. zawarto ponad 250 tys. małżeństw a rozwodów odbyło się ponad 42 tys.

Jeśli chodzi o zawarte małżeństwa w 2022 r. ponad 79 tys. spośród 155 tys. miało charakter wyznaniowy. Ponad 78 tys. zawartych zostało w Kościele katolickim. (Poza Kościołem katolickim w Polsce jest jeszcze 10 związków wyznaniowych, w których zawarcie małżeństwa rodzi również skutki cywilne).

Z raportu Instytutu Statystyki Kościoła Katolickiego wynika natomiast, że w 2022 r. udzielonych zostało w polskich diecezjach ponad 87 tys. sakramentów małżeństwa (dla porównania w 2021 r. - ponad 103 tys.)

Podziel się:

Oceń:

2023-12-29 16:24

[ TEMATY ]

Wybrane dla Ciebie

Kto zaślubił Polskę z Bałtykiem?

Podniesienie bandery podczas zaślubin Polski z morzem –
jedyna zachowana fotografia z tej uroczystości

Narodowe Archiwum Cyfrowe

Podniesienie bandery podczas zaślubin Polski z morzem – jedyna zachowana fotografia z tej uroczystości

Czy ktoś w Polsce jeszcze pamięta, ile trudu i wyrzeczeń było potrzeba, aby Polska odzyskała Bałtyk?

Więcej ...

Każdy, kto sobie tego życzy, może przyjąć Komunię św. podczas Eucharystii?

2025-09-27 20:03

Karol Porwich/Niedziela

W 1986 r. Krajowa Konferencja Biskupów Katolickich opracowała wytyczne dotyczące otrzymywania Komunii św., które zostały wydrukowane na tylnej okładce wielu mszalików.

Więcej ...

USA: za przykładem Eriki Kirk aktor Tim Allen wybaczył zabójcy swego ojca

2025-10-01 19:17

adobe Stock

Amerykański aktor i komik Tim Allen, znany z ról w ponad 30 filmach i w kilku serialach telewizyjnych, wyznał, że wybaczył zabójcy swego ojca sprzed ponad 60 laty. Na stronie X napisał, że do podjęcia tej decyzji skłonił go "przejmujący gest" Eriki Kirk, która niedawno oświadczyła przed milionami widzów w Stanach Zjednoczonych i w innych krajach, iż wybacza mordercy jej męża Charliego. Aktor zapewił, że jej przykład sprawił, iż znalazł w sobie siłę, aby przebaczyć człowiekowi, który pozbawił życia jego ojca, gdy on sam miał 11 lat.

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Nowenna do św. Franciszka z Asyżu

Wiara

Nowenna do św. Franciszka z Asyżu

„Pójdź za mną”!

Wiara

„Pójdź za mną”!

Św. Teresa z Lisieux

Święci i błogosławieni

Św. Teresa z Lisieux

Modlitwa św. Jana Pawła II o pokój

Wiara

Modlitwa św. Jana Pawła II o pokój

Każdy, kto sobie tego życzy, może przyjąć Komunię...

Wiara

Każdy, kto sobie tego życzy, może przyjąć Komunię...

Nowenna do św. Michała Archanioła

Wiara

Nowenna do św. Michała Archanioła

Ksiądz zmarł na zawał serca podczas Mszy św.

Kościół

Ksiądz zmarł na zawał serca podczas Mszy św.

Święci Archaniołowie – Michał, Rafał i Gabriel

Święta i uroczystości

Święci Archaniołowie – Michał, Rafał i Gabriel

NASZA INFORMACJA: Leon XIV został zaproszony na Jasną...

Kościół

NASZA INFORMACJA: Leon XIV został zaproszony na Jasną...